Hayırdır Bu Nasıl Hayır?

Konuk Yazar: Kübra Nur Güllü

Geçen gün facebook duvarımda bir kimsenin ‘yetim ve öksüzlere bayramlık kampanyası’ adı altında bir albüm paylaştığını gördüm.  Buraya tek tek yardım yapılan çocukların fotoğrafları ellerinde poşetlerle konmuş ve hatta kimi fotoğrafa dul anneleri de dahil edilmişti.  Çocukların arasında koltuk değnekli olup eline ayakkabı tutuşturulanından, üzerinde alınan elbiseyle çekilmiş mahçup duruşlu kızlara; hatta ileri derecede engelli olup bebek arabasında yatan ve ne olup bittiğinin farkında olmayanına kadar bir sürü çocuk vardı. Yani albüm yardım yapılan her bir çocuğu tek tek ifşa etmekte idi. Dahası albümde 20 kadar insan (bayramlık alınan mağaza sahibi de dahil) etiketli ve albüm bu kişilerin sayfasında paylaşılmış durumdaydı. Ben gördüm, o gördü, şu gördü derken bu çocukların fotoğrafları elden ele ‘yardıma muhtaç’ etiketi altında geziyordu kısacası. Kan beynime sıçradı.

Öfkemi bastırıp kibar bir dille, belki çocukların fotoğrafını kaldırır umuduyla, yorum bıraktım.  Allah’ın selamını verip, iyi niyetli güzel bir hayır yapıldığını ama çocukların resimleri yerine sayı, grafik gibi görsellerin konmasının daha yerinde olacağını yazdım. Benim yorumum şahıs tarafından anında silinip, “Maşallah canım ne de güzel hayır!” minvalindeki yorumlaşmalara devam edildi. “Hayır, dedim kendi kendime, hiç de öyle  değil!”
Duramadım mesaj attım. Kah uzlaşmacı dille, kah tartışma boyutunda yaptığının bir suç olduğunu anlatmaya çalıştım, olmadı. Çok seviyesiz cevaplar aldım. Benim saygısızlığıma, terbiyesizliğime, sapıklığıma vardı karşı tarafın her cümlesi. Hatta o çocukların zaten Suriyeli olduğunu ve bana söz düşmediğini söyledi. Nasıl bir mantık? Ne farkeder? Ben çocuk diyorum, sen bana Suriyeli diyorsun. Kellim kellim lâ yenfâ durumu söz konusuydu kısaca, daha da uzatamadım. Keşke dedim diyanet, aile bakanlığı ve yahut herhangi bir yetkili kurum kılını kıpırdatıp bu tarz durumlar için bir şikayet hattı oluşturmuş olsaydı da  sildirebilseydim albümü. Engellendiğim için albüm hala orada mı bilemiyorum ama muhtemelen oradadır. Çok üzgünüm.

Bizim öğrendiğimiz din bu değil. Müslüman insan evvala düşünmekle yükümlü. Ki böyle bir davranışın olumsuz sonuçlarını düşünmek çok da zor değil. Yapılan resmen o çocukların özel hayatlarına saygısızlıktır, onurunu gururunu zedelemektir.  Ailelerin kendi çocuklarının fotoğraflarını sosyal medyada paylaşması bile bir tartışma konusuyken, sen kalkıp sahipsiz dediğin o çocukları böyle ifşa ediyorsun. Dahası hiç kimse aciz kaldığı durumun fotoğraflanıp yayınlanmasını, dağıtılmasını istemez. Az biraz empati. Üç kuruşluk kıyafetler asla o çocuklarının karakterini ezmenin bedeli değildir. Acaba fotoğraf çekerken çocuklara ne dedi de çekti? Paylaşmak için izin aldı mı? Sanmıyorum, zira o çocukların çoğu poz vermenin ötesinde kameraya alınmaktan ötürü omuzları düşük, sıkıntılı duruştaydılar. Kıyamadım.  Sen gerekirse o giysiyi de alma, ‘yardıma muhtaç sabi sübyan’ diye çocukları elaleme afişe de etme. Çok istiyorsan git çeşme yaptır, çek boy boy fotoğraflarını, as her yere. “Hayrın kabul olsun hemşire” derim, zerre de umurumda olmaz gösterişin. Ama burada durum farklı. Sen o iğrenç telefonunu çıkarıp çocukların gözüne soka soka fotoğrafını çekmişsin. Çocuklara bu anlarını belgelediğini göstermişsin, yavrum sevindiyse bile sen içine etmişsin saygısızlığınla.

Artık şurada bir anlaşalım:
Kimse sırf yardım ettiği için bir çocuğun fotoğrafını yayma hakkını almaz!
Kimse güya ‘sanatçı’ olduğu için fakir, çöp kenarında yiyecek arayan, kaldırım üstü uyumuş  ve benzeri çocukların kimliğini ifşa edecek şekildeki fotoğraflarını ‘bilmemne photography’ sayfasına koyma hakkını elde etmez!
Ve kimse kendince süper düper köy öğretmeni olduğu için iki dura bir çocukların saf niyetli davranışlarını, kimliklerini belli edecek şekilde, sosyal medyaya meze etme hakkına sahip değildir!

Sosyal medya üzerinde bunların tükendiği günleri ümitle bekliyorum. Daha çocuk hakları üzerine almamız gereken baya bir yol var. Her adım kıymetli.
Selam ile.