Evlensem de Soyadım Değişse!

Yazar: rumeysa ç.

Evleneli 2,5 sene kadar zaman oldu. Evlilik için gerekli belgeleri verirken kimse bana soyadımla ilgili nasıl bir tasarrufum olduğunu sormadı (şaşırdım mı, hayır!). Ama sonrasında nüfus cüzdanımı alırken “kızlık” soyadımı (o da ne demekse) da kullanmak istediğimi belirttim. Eşimin de izni alınarak (!) bu isteğim kabul edildi ve 25 karakter uzunluğundaki ismimi (sadece resmi belge ve evraklarda olmak üzere) kullanmaya başladım.

Bu aşamaya kadar her şey doğalında olmuştu, sanki zaten hep böyle olması gerekiyordu. Tabii ki ben “kendi” soyadımı kullanacaktım, bunda ne vardı ki? Ama yakın zamanda zihnimde, bana durumun pek de böyle olmadığını hatırlatan, geçmişten bir görüntü oluştu. Sene 2007. Yaklaşık 5 senedir gitar çalıyorum, Boğaziçi’ni kazanmışım, folklor kulübüne gidip gelip gitar topluluğunda çalma hayalimi gerçekleştirmeye çalışıyorum, bir yandan da elektrik gitar çalma fikrine gittikçe yakın hissediyorum. 2007 senesinde çıkardığımız “Hepimiz” isimli gösteriye çıkmak – ki gösterinin ismi Hrant Dink’in ölümü sonrasında acıklı olsa da bir şekilde hayatımıza girmiş, ortak hareket etme, birbirinin derdini anlama mücadelesinde her adımda anılır hale gelmişti – tüm bu çabanın bir ürünü olarak çok heyecan vericiydi. Ama o heyecan o kadar uzun sürdürülmedi 2007 senesi için. Asıl manşeti ‘Boğaziçi’nde Tuhaf Şov’ olan şu haber tüm hevesimi, isteğimi benliğimden söktü attı, en dertlisinden 3-4 ay geçirmeme neden oldu.

Beni dertlere salan, sadece gazete manşetlerinin acımasızlığı, kendimi kullanılmış hissetmek değildi. Babam o dönemde şehir dışında bir üniversiteye kendi isteğiyle “sürgün” olmuştu. Ondan önce görev yaptığı İstanbul üniversitesinde rektörü Kemal Alemdaroğlu “türban” konusundaki “hassasiyetiyle” – ve sonrasında da onlarca yolsuzluğuyla – tanınan bilinen bir adamdı. İstanbul Üniversitesi’nde başörtülü bir şekilde akademinin bir parçası olmaya izin vermek şöyle dursun, eşi başörtülü olanları da teker teker üniversiteden atmanın bir yolunu bulmaya çalışıyordu bu adam. Diğer üniversitede de pek durumlar farklı değildi tabii… Peki şimdi bu haber de babamın başına iş açar mıydı? Babamla aynı soyadını taşıyor olmak, ailenin tamamı için böyle bir tehlikeye neden olmuş olmak kafamdan tonlarca kaynar su döktü. Ya babamın “türbanlı” bir kızı olduğunu öğrenir, bir yolunu bulur, onu görevinden uzaklaştırmaya çalışırlarsa? O an hatırlıyorum, içimden “Evlensem de soyadım değişse…” dediğimi. Çok şükür böyle bir şey olmadı, ama benim soyadıyla ilişkim uzunca bir süre böyle kaldı. Her hareketimi bir şekilde kontrol altında hissettim senelerce.

Tamam ben ve benimle yaşıt Müslümanlar 28 Şubat “efsanesini” yaşamadı (bkz. 1997’de 8 yaşında olmak). Ablalarımız abilerimiz kadar acı çekmediğimiz için de zaten hiçbir zaman pek sözümüzün önemi olmadı. Ama işte biz de 18 yaşında da olsa çocukça dertleri dert edinip büyüdük. Yeri geldi lise kapısında Süpermenvari hareketlerle başımızı açtık, yeri geldi başımızda örtü olmasa da hocaların hakaretlerine maruz kaldık, haksızlığa uğradık. Ama her şey gizli kaldığımızda, kabuğumuza çekildiğimizde bir şey ifade etti. Ne zaman ki o kabuktan dışarı çıktık, “biz buradayız” dedik, o zaman hem kendimizin hem de etrafımızdakilerin başına dert olduk. İşte bunların hepsi kadın olmak…

Şimdi biliyorum ki soyadı falan değil önemli olan. Beni diğer Rümeysa’lardan ayırması dışında benim için hiçbir misyonu yok. Resmi evraklara imza atmaktan başka zamanda da pek gündemime girmiyor. Ama bunun için kimseye teşekkür edecek halim yok, çünkü biliyorum ki eğer isterse koltuk sahipleri yine bana soyadım yüzünden başına bela açacağım insanları hatırlatacak bir şeyler bulacak. Gitar çalmaktan, bir yerlerde yazmaktan, doğru bildiğini söylemekten, kendi başına açtığından çok başkalarının başına açtığın beladan korktuğun zamanlar bitti mi hiç emin değilim. Keşke bu “rahatlıklar” bir lütuf haline gelmese. Keşke ne düşünürse düşünsün başına bir şey gelmeyeceğine emin olduğumuz çocuklar yetiştirebilsek. Keşke…