Alyans

Konuk Yazar: Hatice

Aslında yazıya alyansın kısa tarihçesini filan yazarak girmeyi düşünüyordum ama herkesin küçük bir Google aramasıyla ulaşabilecekleri bilgileri buraya kopyala yapıştır yapmayı gereksiz gördüm. Direkt konuya girerek bu yazıyı neden yazdığımı anlatayım. Alyansın felsefesini yapmak da yazıyı okuyanlara kalsın.

Sanal alemin nimetlerinden biri kız arkadaşlarla bir araya gelip herkesin kendi mutfağından kendisine servis ettiği çayı kahvesi eşliğinde meşrebine göre, dedikodu, siyasi gündem, magazin, özel meseleleri konuşabildiği, günün sonunda da diğer kadın toplantılarından farklı olarak yıkanacak bulaşık sadece kendi bardağın fincanın olduğu platformlar olması.
Ne büyük konfor değil mi? Üstelik zaman kısıtlaması da yok, sohbete istediğin saatte dahil olabiliyorsun.

İşte günlerden bir gün yine böyle bir grupta, toplumun evlenmemiş kadınlar üzerindeki baskısı üzerine konuşuyorduk. Bu baskının yarattığı gerilimin nasıl sinir bozucu olduğunu filan…

Derken evlenmeyi geç yaşta tercih etmiş bir arkadaş:

“Geç yaşına kadar bekâr yaşamış biri olarak, evli olmak ve olmamak nedir, çok iyi biliyorum. Hatta parmağınızda alyansın olması ya da olmamasının ne demek olduğunu da. Alyans takmak istedim o toplumsal korunma için ama ‘aaa zavallı evliliğe özeniyor’, derler diye çekinmiştim. Şimdi bile tekken alyansı unutmamaya çalışıyorum. Aklıma gelmişken, alyansı kalın seviyordum, kalın aldım, bir arkadaş gördüğünde ‘Ayy evlenmeyi bu kadar çok istiyordun demek ki!’ diye bir yorumla tebrik etmişti.”

Konu bir kere açıldı mı herkesin anlatacak bir hikayesi vardı:

“Benim de hiç alyansım olmamıştı. Bi yüzüğüm vardı onu da neredeyse hiç parmağından çıkarmıyordum. Geçen sene bir kere çıkardım. Bir erkek arkadaş ‘zaten alyans takmıyorsun yüzüğünü de çıkarmışsın. Hayırdır, ayrıldın mı?’ diye sordu. O kadar şaşırdım ki günlerce etkisinden çıkamadım. İlk işim eşimden alyans istemek oldu. 25 sene sonra alyans takmaya başladım.” diye devam etti öğretmen olan arkadaşımız: “İnsanların parmaklarına bakmak gibi bir huyum yoktu, biraz da böyle gelişti”

“Ben hiç yüzük takmıyorum takamıyorum” dedi biri kısa ve net!

“Ben de yıllardır takmıyordum. Çocuklar doğduktan sonra aldığım kilolardan alyans olmazdı. Ne kerametse bu konuyu da en çok kayınvalide sorun eder olur olmadık yerde alyans takmadığım için beni azarlamaya kalkardı ki oğlu hiç takmazdı.”

Hımm! İlginç değil mi kayınvalidelerin rolü?

“Ben boşanmaya karar verme sürecinde çıkarmıştım alyansı. Ve eşim bir sene sonra ben söyleyen kadar fark etmemişti bile. Etrafımdan kimse de fark etmedi.”

Bu da ilginç!

“Boşandıktan sonra işe başladığım ilk zamanlar (daha önce hiç çalışmadığım ya da örgün okumadığım  için erkeklerle muhatap olmamıştım) değil ama erkeklerle muhatap olmaya başlayınca da yüzükleri ters çeviriyordum Alyans gibi görünsün diye.”

“Otuz sekiz yaşında boşandım.” diyor bir başka arkadaşım: “O zaman alyansımı çıkardım bi daha hiç takmadım, kocaman yüzükler takardım ama şimdi onları da takmıyorum üşeniyorum.”

Burada söze ben giriyorum. Eşinden ayrı yaşayan bir kadın olarak onunla birlikteyken alyans takmayı umursamazken (çünkü kilo almıştım parmağıma olmuyordu filan), sivil toplumda çalışmaya başlayınca, kadın meselesinde yaptığım çıkışların sonunda, “Kocasından ayrı o yüzden feminik!” fiskoslarına muhatap oldum. Bu nedenle kamusal alana çıkacaksam parmağımda bir yüzük olmasına dikkat ediyordum, şimdi de yakınlarda kaybettiğim bir büyüğümün alyansını, hatırasını saygıdan takıyorum, alyansın içinde bir kadının (yengemin) adı yazıyor.

Sonra aklıma bulunduğum şehirde bir panele katılmak üzere gelen yazar arkadaşımla yaşadığım anı geldi. Onu almak için terminale gitmiştim yolda, çantasından ipe dizilmiş minik boncuklardan yapılmış yüzük gibi bişey çıkartmış parmağına takmaya çalışıyordu: “Yüzüksüz dışarı çıkmamaya dikkat ediyorum, çantamda da genelde bulunur bir yüzük bu sefer bu varmış” dedi. Fikirleriyle toplumda tanınan bir kadın bile baskıdan kurtulamıyordu. Şöyle açıkladı o arkadaşım bunun nedenini:

“Yazdığın her hikayeyi başından geçti olarak gören sayısız insan var öncellikle. Kadın meselesiyle ilgili yazdığın şeyleri kişiselleştirmemeleri için ihtimam gösterirdim takmaya. Emek mücadelesi vermek için patron tarafından sömürülen işci olmanı beklemiyor hiç kimse ama kadın mücadelesi vereceksen evli mutlu çocuklu olman imkansızmış gibi geliyor bir kısım insana.”

Neyse, bizim toplantıdaki arkadaşlardan devam edelim:

“Kocam için yüzük çok önemli. Bir defa kaybettim bir hafta sonra buldum. O bir haftada nerdeyse boşanıyorduk. O derece yani :) Benim hiç takasım yok, sık sık evde unutuyorum. Unuttuğumu görse bir saat söyleniyor… Yüzük önemli vesselam.”

Genç bir arkadaş:

“Ben yıllardır yüzük takmıyorum ama her yere oğlumla beraber gittiğim için onu doğal yüzük olarak değerlendiriyor toplum buna ne diyorsunuz ablalar?”

Ablalardan biri: “Evet ya çocuklar küçükken öyle oluyor.”

Bir diğeri: “Buralarda çocuk bi anlam ifade etmiyor. Uçakta adamın biri bana fena asılmıştı. Kucağımda bebeğim  vardı. Adam beni otele davet etti. O kadar yani.”

Argo konuşan biri olarak “yuh öküz” nidası çıktı ağzımdan. ( ayh yine türcü küfür, dilime biber sürmeli)

“Benim yüzüğüm yedinci yılımızda göle düştü. Dalıp aradılar ama bulunmadı. Sonra her evlilik yıldönümünde  yüzük istedim almadı. Uğursuzluk sayıyordum. 9 yıl yüzük bekledim. Sonra boşandım”.

“Peki erkeklerin yüzük takıp takmamasına ne diyosunuz, eşleriniz takıyor mu hanımlar?”

İşte kaçınılmaz an! Dönüp dolaşıp erkeklere gelmişti konu yine.

“Benimki yüzüğünü asla çıkarmaz. Bana da her fırsatta kendini örnek gösterir”

“Benimki ilk başta takmaya çalıstı ama o da takamıyor orada burada unutuyor dedim ben hem takmıyorum hem kafaya da takmıyorum uğraşma ”

“Alyans takmayı severdim ben. Kocam da hiç çıkarmazdı. Boşandıktan sonra alyans taksaydım tekrar evlenmiş dedikodusu çıkardı. Yani boşandığım duyulduktan sonra alyans takmak daha büyük sıkıntı olurdu benim için. “

“Biz evlendiğimizde pek radikaldik ya… Yüzük filan takmadık, gelinlik vs. de. İşte ben bir yıldır takıyorum o da çıkarmaya üşendiğimden artık. Kocam hiç takmadı. Hatta alyans isteyince o ne diye sormuştu yüzükle ilişkimiz bu boyutta yani”

“Abla çok iyi anlıyorum. Annemle babam da eve koltuk alana kadar 10 sene geçmiş. Siz öyle bi dönemsiniz valla.”

Yeni nişanlanmış olan biri:

 “Ya o değil de taze nişanlı olarak çok erken konuşuyorum belki ama bir güven veriyor alyans. Bunun aynısından takan birisi var hissi veriyor.”

Aptal aşık evresi:))

Evlenmek üzeri olan diğer bi arkadaş:

“Birbirinin eşi olan antik motifli yüzük almayı düşündük, ama öyle şeyler çok pahalı parmağımızda servet taşıyamayız, hem ne lüzüm var böyle şeylere deyip yüzükten vaz geçtik.”

Çok genç yaşda evlenen biri de:

“Yüzük almıştık en başta, ama takmadık ikimizde sonradan. Bir sebebi de yok. Sadece anlam yüklememişiz demek ki hiçbir fikrim yok :) Ama saklıyoruz yine de, sevdiğimiz bir obje olarak duruyor. Onun yerine kolyemiz vardı bi ara beraber takıyorduk. Bir arkadaşım var, evlenirken parmaklarına dövme yaptırmışlar. çok tatlı olmuş desen gibi birşey. o da bir fikir. Ama tabi sürekli duruyor bu sefer de dövme olunca.”

Ya bu sohbet tam Reçellik yazı oldu yazayım ben bunu.

Yaz valla.!

Yazdım.

*80 yaşındaki annemi üç saat mesafedeki komşu şehirde oturan kızkardeşime göndermek için otobüse bindirirken bana dönüp “yüzüğünü ver yolda parmağım boş kalmasın” demesi var ki belki de bu yazıyı yazdıran asıl neden bu!

80 yaşında bir kadına 3 saatlik otobüs yolculuğunda kendini güvende hissettirmeyen ve parmağında ki yüzükle “ sahipli” olduğunu göstermek zorunda hissettiren  erkek egemen bu düzen!

**Sizde kendi alyans hikayelerinizi yorumlara yazın, merak ediyorum kimbilir ne ilginç olaylar yaşanmıştır alyans etrafında.