Tacize Karşı Ortalığa Dökülünür Mü?

Konuk Yazar: Şaibeli

Bu yazı konuşmak mı, susmak mı, bu konu nasıl konuşulur tarzı sorgulamalar üzerine yazıldı.

Kameramızı bir işyerine çevirelim. Çalışanların kadın ağırlıklı olduğu, genç insanlardan oluşan bir ofis ortamı….

Tabi ortam genç olunca, iş yaşamını deneyimlememiş, kendini tanımaya çalışan, nerede nasıl davranacağını yeni yeni belirlemeye çalışan insanlardan bahsediyoruz. “Üstlerimle nasıl konuşmalıyım? İnsanlarla samimiyetim ne doz olmalı? Üstümle ilişkim nasıl olmalı, bana nasıl davranamaz?” vs… sıradan sorgulamalar… 

Odağımızı yakınlaştıralım ve biraz da kadın-erkek ilişkilerine geçelim ve mikrofonu ben alayım:
Daha önce Müslüman insanların bulunduğu, bazen erkeklerin kadınlara selam vermediği; kadınların ona selam veren erkekten rahatsız olduğu ortamlar… Ortamda bulunan pek çok insanın davranışını, hareketlerini görünmez bir gerilimle etkileyen mekanlar… Bu tip ortamlardan sonra biraz daha rahat, rastgele muhabbetlerin, hal hatır sormaların, şakalaşmaları  yapılabildiği bir ortam iyi gelmişti.

Fakat bir süre sonra sanki rastgele temaslar gibi olmayan, işyeri adabına birazcık uzak gelen, ya da bana özel alanıma girildiğini biraz hissettiren erkek bir iş arkadaşıyla karşı karşıya geldim.
“İşyerinden bir erkek arkadaşımın bu kadar dokunması garip mi?” diye düşünmeye başladım.
Bunları düşünürken bir twitter kullanıcısı çokça paylaşılan bu tweetleri attı.

Ben de “Yok canım öyle değildir, bu insan böyle biri, ben daha farklı yetiştirildiğim için garip hissediyorum.”dedim. “Şimdi uyarsam çok sert olur, kötü hisseder, kendi ofis arkadaşımla çatışmayayım.” dedim.

Fakat omzuma ya da belime sarılmaya başladığında, mouse’un üstünden elimi tuttuğunda “Ben bunu kadın bir ekip arkadaşıma yapmam, garip çünkü, kişisel sınırlarımız var ve burada sadece iş arkadaşıyız.” gibi bir aydınlanma yaşadım. Meseleyi eskiden beri tanıdığım iş arkadaşımla paylaştım. Sürpriz? Aynı şeylerden bahsettik, aynı sorgulamaları yapmışız ama gene biz mi yanlış düşünüyoruz dedik. Aslında rahatsız olmasına oluyorduk, ama işte…

Hiç mi düşünmüyor acaba belki rahatsız olabileceğimizi de dedik. Az çok bu konuda bir anlayışı yok da hiç mi yok yani?” diye düşündük.

Aynı adamı ertesi gün başka bir kadının omuzlarına masaj yaparken görünce, dışarıdan bakınca yani sahneye, durum cidden acayip gözüktü. Sonra da “Acaba taciz aslında bu değil mi?”dedim:

“Karşıdakini flört mü, el şakası mı, normal bir şey mi, yoksa taciz mi diye sorgulatacak bir aralıkta bırakırken, kendi bunu birden fazla kadına yapacak bir rahatlıkta olmak? Mesafeleri rahatça aşarken erkek olmanın avantajlarını kullanmak?”

Tüm bunları bu kadar düşünecekken sert bir dille uyarmak elbette çözümdü, ama ben bunu yapamadım. Bilmiyorum belki sabrım o kadar taşmadı. Belki ne yaptığını bal gibi bilmesine rağmen “Sen yanlış anlamışsın, siz kadınlar her şeyi asılmak sanıyorsunuz.” laflarını duymamak için. Böyle bir çıkıştan incinen erkek tripleriyle uğraşmamak için ve belki en çok da ortaya dökülmemek için.

Bu sadece sezilen bir şey; çünküsonuçta biliyorsun daha önce bulunduğun yerlerden, “evlenmelik” gördüğü her kadına yürüyen, stalklayan, takip eden, absürt mesajlar atan erkeklerin şikayet edilmesine rağmen hiç uyarılmadığını. O adamın ağlayarak iftiraya maruz kaldığını iddia ettiğini. Konuşanın, resmen ortaya döküldüğünü, “Sen galiba biraz hassassın galiba canım” edasıyla yerli yerinde davranmayı bilmeme, imalarını.

Sanki bunu ayyuka çıkarmamalısın, susmalısın, ama stratejilerinle mesafeni belli etmelisin, o adamı kendinden uzak tutmalısın…

Ama evet diyorum, ortaya dökülmeyelim, bilmiyorum neden umutsuzum. Ama bizi inceden inceden rahatsız edenle aynı incelikte savaş vermeliymişiz gibi geliyor. Karşıdaki insana çok sert mesafe mi almalı, kaale mi almamalı, dalga mı geçmeli, hatta üsttenci mi davranılmalı bilmiyorum, hepsi ayrı ayrı denenip karşıdaki insan farklı şekillerde bozulabilir gibi geliyor.

Bu durumlarda kadın kadına konuşmak, ama çekinmeden ve iç dökerek, neden önemli anlıyorum. Çünkü ben çevremdekilerle konuşmasam, benzer deneyimler duymasam bunun cidden rahatsız olunacak bir şey olduğunu fark edemeyebilirdim.